1 00:00:01,543 --> 00:00:10,364 Sinds een aantal jaren zien we allemaal uit naar ons favoriete onderdeel: The Inside Story. 2 00:00:10,468 --> 00:00:17,642 Deze keer staat het onder leiding van een van onze Gileadleraren: broeder Richard Chilton. 3 00:00:17,767 --> 00:00:20,708 We zijn benieuwd, broeder Chilton! 4 00:00:46,066 --> 00:00:50,529 Welkom bij deze editie van The Inside Story. 5 00:00:50,633 --> 00:01:01,269 In Jozua 24:15 kregen de stammen van Israël de opdracht om zelf te kiezen wie ze zouden dienen. 6 00:01:01,394 --> 00:01:06,837 Nou, onze vier gasten van vandaag hebben ook een aantal keuzes moeten maken... 7 00:01:06,941 --> 00:01:14,991 keuzes die er ongetwijfeld toe hebben bijgedragen dat ze de 149ste klas van Gilead konden bijwonen. 8 00:01:15,116 --> 00:01:20,851 Laten we eens zien welke keuzes ze hebben gemaakt en door wie ze daarbij zijn geholpen. 9 00:01:20,955 --> 00:01:26,440 Onze eerste gast voor vandaag is broeder Sung-hee Lee uit Zuid-Korea. 10 00:01:32,905 --> 00:01:35,657 Welkom, Sung-hee. Ga lekker zitten. 11 00:01:37,201 --> 00:01:44,041 Sung-hee, je komt uit een familie van Getuigen die al drie generaties lang Jehovah trouw dient. 12 00:01:44,145 --> 00:01:45,437 Vertel ons iets over ze. 13 00:01:45,522 --> 00:01:48,775 Oké. Het begon met mijn grootmoeder. 14 00:01:48,900 --> 00:01:52,841 Zij was de eerste die een Getuige werd, in 1970. 15 00:01:52,946 --> 00:01:56,387 Ik ben Jehovah heel dankbaar dat iedereen in mijn familie... 16 00:01:56,491 --> 00:02:00,933 m’n ouders, m’n zus en haar man en m’n broers en hun vrouwen... 17 00:02:01,037 --> 00:02:04,436 dat ze allemaal Jehovah nog steeds trouw dienen. 18 00:02:04,541 --> 00:02:08,545 Dat is echt een mooi erfgoed om deel van uit te maken. 19 00:02:08,670 --> 00:02:12,528 Op dit moment dien je op het bijkantoor in Zuid-Korea. 20 00:02:12,632 --> 00:02:14,404 Hoe lang dien je daar al? 21 00:02:15,531 --> 00:02:22,287 Als je de eerste periode van anderhalf jaar op Bethel meetelt, dan zou het negenenhalf jaar zijn. 22 00:02:22,392 --> 00:02:26,542 Dat zeg ik omdat ik een nieuwe toewijzing kreeg. 23 00:02:26,646 --> 00:02:29,878 Ik ging van Bethel om naar de gevangenis te gaan. 24 00:02:29,983 --> 00:02:34,737 Dat is iets wat je niet vaak hoort als reden om van Bethel af te gaan. 25 00:02:34,862 --> 00:02:36,781 Wat was er gebeurd? 26 00:02:36,906 --> 00:02:46,624 In Zuid-Korea zijn alle mannen dienstplichtig vanaf het moment dat ze 19 worden, en vanaf dan kun je worden opgeroepen. 27 00:02:46,749 --> 00:02:54,882 Maar omdat wij als Jehovah’s Getuigen niet in militaire dienst gaan, kreeg je dan een gevangenisstraf van anderhalf jaar. 28 00:02:55,008 --> 00:02:57,218 Maar soms moest je daarop wachten. 29 00:02:57,343 --> 00:02:59,199 O, dat is interessant. 30 00:02:59,304 --> 00:03:04,788 Wat waren dan zoal factoren die bepaalden wanneer je gevangenisstraf zou beginnen? 31 00:03:04,892 --> 00:03:11,274 Vooral de afgelopen jaren was het zo dat de periode vanaf het moment dat je opgeroepen werd... 32 00:03:11,399 --> 00:03:16,112 tot de tijd dat je ook echt naar de gevangenis ging, voor elke broeder anders was. 33 00:03:16,237 --> 00:03:19,407 Het was voornamelijk afhankelijk van de rechter. 34 00:03:19,532 --> 00:03:25,517 In mijn geval duurde het vijf jaar vanaf het moment dat ik in de rechtszaal stond... 35 00:03:25,621 --> 00:03:28,812 tot het moment dat ik naar de gevangenis ging. 36 00:03:28,916 --> 00:03:35,319 Was dat dan niet frustrerend voor je dat je vijf jaar lang moest wachten en geen toekomstplannen kon maken? 37 00:03:36,570 --> 00:03:38,739 Eerlijk gezegd wel. 38 00:03:38,843 --> 00:03:45,787 Maar omdat ik wist dat ik elk moment naar de gevangenis kon gaan, moest ik een keus maken. 39 00:03:45,892 --> 00:03:50,334 Ik moest kiezen hoe ik die tijd zou gaan besteden. 40 00:03:50,438 --> 00:03:55,297 Zou ik die tijd gebruiken om gewoon thuis te blijven en niks te doen... 41 00:03:55,401 --> 00:03:59,259 omdat ik toch op elk moment naar de gevangenis zou kunnen gaan? 42 00:03:59,363 --> 00:04:05,536 Of zou ik die tijd gebruiken om geld te verdienen voor als ik uiteindelijk weer vrijgelaten zou worden? 43 00:04:05,661 --> 00:04:13,127 Of zou ik mijn leven volledig gebruiken voor geestelijke dingen terwijl ik daar nog alle vrijheid voor had? 44 00:04:13,252 --> 00:04:15,984 Dat is echt een lastige situatie. 45 00:04:16,089 --> 00:04:18,111 Wat ging er toen allemaal in je om? 46 00:04:18,216 --> 00:04:21,615 En wat heeft je uiteindelijk geholpen om een beslissing te nemen? 47 00:04:22,491 --> 00:04:25,973 Het eerste wat ik deed, was bidden. 48 00:04:26,099 --> 00:04:28,601 Ik heb heel veel gebeden. 49 00:04:28,726 --> 00:04:37,276 En toen ik nazoekwerk deed, kwam ik een artikel tegen in De Wachttoren van 1 december 2004... 50 00:04:37,401 --> 00:04:41,551 dat als titel had: Op Jehovah’s liefdevolle zorg vertrouwen. 51 00:04:41,656 --> 00:04:47,078 In dat artikel werd iemand aangehaald die zei dat we toekomstplannen moesten maken... 52 00:04:47,203 --> 00:04:53,814 alsof Armageddon niet tijdens ons leven zou komen, maar ons leven moesten leiden alsof het morgen kwam. 53 00:04:53,918 --> 00:04:57,922 Dat was precies het antwoord dat ik nodig had. 54 00:04:58,047 --> 00:05:04,783 Dus besloot ik om plannen te maken alsof mijn gevangenisstraf niet de volgende dag al zou beginnen. 55 00:05:04,887 --> 00:05:11,435 Oké, dus je noemde net een aantal opties die je had om uit te kiezen. 56 00:05:11,561 --> 00:05:14,146 Wat heb je uiteindelijk besloten? 57 00:05:14,272 --> 00:05:17,129 Ik besloot te gaan pionieren. 58 00:05:17,233 --> 00:05:21,487 Ook bood ik me aan om te helpen bij het internationale congres. 59 00:05:21,612 --> 00:05:25,825 Hier heet ik afgevaardigden welkom die bij hun hotel aankomen. 60 00:05:25,950 --> 00:05:29,412 Ook werd ik uitgenodigd om naar Bethel te gaan. 61 00:05:29,537 --> 00:05:32,206 Hier zie je me aan het werk in m’n toewijzing. 62 00:05:32,331 --> 00:05:36,773 En dit zijn de broeders en zusters van de Computerafdeling, waar ik werk. 63 00:05:36,878 --> 00:05:38,963 Geweldig. 64 00:05:39,088 --> 00:05:45,031 Maar als ik vragen mag, Sung-hee, wat voor gevoel geeft het je nu dat je ervoor gekozen hebt... 65 00:05:45,136 --> 00:05:48,973 geestelijke doelen na te streven in die vijf jaar dat je moest wachten? 66 00:05:49,098 --> 00:05:54,207 Pionieren en de Betheldienst hebben me echt geholpen om me voor te bereiden... 67 00:05:54,312 --> 00:05:57,732 op de tijd dat ik echt naar de gevangenis moest. 68 00:05:57,857 --> 00:06:01,506 In die periode ben ik ook echt geestelijk gegroeid. 69 00:06:01,611 --> 00:06:08,305 Inderdaad, de pioniersdienst en Bethel kunnen echt zo’n positieve uitwerking op iemand hebben. 70 00:06:08,930 --> 00:06:15,395 Maar toen brak de dag toch aan dat je Bethel moest verlaten en dat je gevangenisstraf begon. 71 00:06:15,499 --> 00:06:19,378 We kunnen ons voorstellen dat dat geen makkelijk moment voor je was. 72 00:06:19,503 --> 00:06:21,484 Wil je ons daar iets over vertellen? 73 00:06:21,589 --> 00:06:30,327 Ja. Toen het zover was, kwam een groot aantal Bethelieten naar buiten om me uit te zwaaien en me aan te moedigen. 74 00:06:30,431 --> 00:06:33,601 Dat was een moment dat ik nooit zal vergeten. 75 00:06:33,726 --> 00:06:41,296 Een broeder zei dat hij altijd aan me zou blijven denken, en het raakte me echt dat hij dat zei. 76 00:06:42,213 --> 00:06:45,154 Dat was ongetwijfeld heel aanmoedigend. 77 00:06:45,279 --> 00:06:49,763 Zou je ons willen vertellen hoe het was om in de gevangenis te zitten? 78 00:06:51,264 --> 00:06:55,081 Er waren momenten dat ik het echt heel moeilijk vond. 79 00:06:55,206 --> 00:07:03,818 Maar mijn drie broers en ook heel veel andere Koreaanse broeders hebben ook een gevangenisstraf uitgezeten. 80 00:07:03,923 --> 00:07:10,971 En hun keuzes en ervaringen hebben mij geholpen te bepalen hoe ik m’n tijd in de gevangenis zou gebruiken. 81 00:07:11,097 --> 00:07:17,082 Dus ik besloot meteen een lijst te maken van wat ik in de gevangenis allemaal wilde doen. 82 00:07:17,186 --> 00:07:23,588 Ik stelde me een aantal geestelijke doelen, zoals het Verkondigers-boek lezen en ook andere publicaties. 83 00:07:23,693 --> 00:07:32,472 Met een groep van zeven á acht broeders die in dezelfde cel zaten, bespraken we elke dag ’s avonds samen de dagtekst. 84 00:07:32,576 --> 00:07:38,395 We noemden die bespreking avondaanbidding, naar de ochtendaanbidding op Bethel. 85 00:07:38,520 --> 00:07:43,045 Dat was echt een verstandig gebruik van de tijd die je daar doorbracht. 86 00:07:43,170 --> 00:07:50,782 Wat kun je ons vertellen over de huidige situatie in Zuid-Korea voor onze broeders in verband met militaire dienst? 87 00:07:51,741 --> 00:07:56,371 Nog maar een paar maanden geleden heeft de regering vervangende dienstplicht goedgekeurd... 88 00:07:56,475 --> 00:07:59,395 voor gewetensbezwaarde dienstweigeraars. 89 00:07:59,520 --> 00:08:03,858 Bij deze regeling word je niet veroordeeld en krijg je geen strafblad. 90 00:08:03,983 --> 00:08:09,155 Je hoeft ook niet naar de gevangenis maar je komt dan in een soort woongemeenschap. 91 00:08:09,280 --> 00:08:12,512 Maar er zit één nadeel aan deze vervangende dienst: 92 00:08:12,616 --> 00:08:20,186 in plaats van een gevangenisstraf van anderhalf jaar duurt je vervangende dienstplicht wel drie jaar. 93 00:08:20,291 --> 00:08:23,294 Wow! Dus dat is dubbel zo lang. 94 00:08:23,419 --> 00:08:27,798 We leven echt mee met onze broeders en met onze zusters... 95 00:08:27,923 --> 00:08:31,781 die in de gevangenis hebben gezeten ‘ter wille van de rechtvaardigheid’. 96 00:08:33,116 --> 00:08:36,140 Maar je hebt je tijd in de gevangenis uitgezeten. 97 00:08:36,265 --> 00:08:40,081 Wat deed je toen je eenmaal uit de gevangenis was gekomen? 98 00:08:40,186 --> 00:08:45,649 Ik aarzelde geen moment en vulde meteen weer een aanmeldingsformulier voor Bethel in... 99 00:08:45,774 --> 00:08:49,549 en ik was blij dat ik weer werd uitgenodigd om naar Bethel te komen. 100 00:08:49,653 --> 00:08:52,531 Wat leuk voor je dat je terug kon naar Bethel. 101 00:08:52,656 --> 00:08:55,597 Ik wil nog even terug naar iets wat je eerder zei. 102 00:08:57,098 --> 00:09:02,770 Je hebt verteld dat er één ding in het bijzonder was dat je extra heeft geholpen... 103 00:09:02,875 --> 00:09:07,171 om het te kunnen volhouden tijdens die moeilijke tijd in de gevangenis. 104 00:09:07,296 --> 00:09:09,068 Wil je ons daar iets over vertellen? 105 00:09:10,195 --> 00:09:11,446 Natuurlijk. 106 00:09:11,550 --> 00:09:18,349 Veel broeders en zusters van over de hele wereld schreven naar ons toen we in de gevangenis zaten. 107 00:09:18,474 --> 00:09:22,123 En ik heb zelf ook een aantal brieven gekregen. 108 00:09:22,228 --> 00:09:25,147 Ik heb een paar van die brieven meegenomen. 109 00:09:25,272 --> 00:09:27,650 Ik wil ze even laten zien. 110 00:09:27,775 --> 00:09:30,840 Ik heb ze hier in deze map. 111 00:09:35,094 --> 00:09:44,145 Dat iemand die me nooit heeft ontmoet, die me niet kent, zulke aanmoedigende, vertroostende brieven schrijft... 112 00:09:44,250 --> 00:09:48,399 dat deed echt iets met me en was echt een steun voor me. 113 00:09:48,504 --> 00:09:53,154 Het gaf me het gevoel dat ik er nooit er alleen voor stond, waar ik ook was... 114 00:09:53,259 --> 00:10:00,328 en dat ik deel uitmaakte van een hele bijzondere, hechte, liefdevolle, internationale broederschap. 115 00:10:01,287 --> 00:10:06,981 Ik heb die brieven steeds opnieuw gelezen en ik heb ze allemaal bewaard. 116 00:10:07,106 --> 00:10:09,650 Dat was heel aanmoedigend voor ons. 117 00:10:09,775 --> 00:10:14,717 Maar ik ben wel benieuwd waarom je die brieven mee hebt genomen naar New York? 118 00:10:16,302 --> 00:10:23,706 Sommige van deze brieven kwamen van Bethelieten van hier op het hoofdkantoor. 119 00:10:23,831 --> 00:10:30,713 Ik wilde ze graag ontmoeten en ze vertellen hoe dankbaar ik was voor al die brieven en gebeden... 120 00:10:30,838 --> 00:10:34,237 en hoe die me hebben geholpen om het vol te houden in de gevangenis. 121 00:10:34,341 --> 00:10:40,868 We kunnen ons echt voorstellen dat dat best wel emotioneel was, om die broeders en zusters te ontmoeten. 122 00:10:41,744 --> 00:10:45,853 Tot slot, Sung-hee, heb ik nog een laatste vraag voor je. 123 00:10:45,978 --> 00:10:48,710 Je vertelde eerder al dat toen je een beslissing moest nemen... 124 00:10:48,814 --> 00:10:56,592 over wat je ging doen in de periode voordat je naar de gevangenis moest, het allereerste wat je deed bidden was. 125 00:10:56,697 --> 00:10:59,554 Waarom was gebed zo belangrijk voor je? 126 00:11:00,722 --> 00:11:04,371 Door deze ervaringen ben ik er absoluut van overtuigd... 127 00:11:04,496 --> 00:11:11,441 dat Jehovah onze gebeden zowel hoort als verhoort als we belangrijke keuzes moeten maken. 128 00:11:11,545 --> 00:11:17,342 En ik ben er ook van overtuigd dat dankzij de gebeden die werden opgezonden voor mij... 129 00:11:17,468 --> 00:11:24,162 Jehovah me geholpen heeft om vast te houden aan de keuzes die ik had gemaakt om trouw te blijven aan hem. 130 00:11:24,266 --> 00:11:29,500 Dus blijf alsjeblieft bidden voor onze broeders en zusters in de gevangenis, waar ook ter wereld. 131 00:11:29,605 --> 00:11:32,170 En blijf ze alsjeblieft brieven schrijven. 132 00:11:33,463 --> 00:11:37,425 Nou, ik kan je verzekeren dat we dat zullen blijven doen. 133 00:11:37,529 --> 00:11:42,096 Heel erg bedankt dat je ons deze aanmoedigende ervaring wilde vertellen. 134 00:11:42,201 --> 00:11:44,432 Dat heeft ons echt geraakt. 135 00:11:45,921 --> 00:11:55,547 Voor het volgende interview gaan we helemaal naar West-Afrika, waar onze volgende gasten vandaan komen, uit Senegal. 136 00:11:55,672 --> 00:11:58,988 Dit zijn Alain en Achaïe Tendeng. 137 00:12:05,661 --> 00:12:08,185 Alain en Achaïe, welkom. 138 00:12:08,310 --> 00:12:12,064 We zijn blij jullie hier te gast te hebben. -Dankjewel. 139 00:12:12,189 --> 00:12:13,586 Leuk dat jullie er zijn. 140 00:12:13,690 --> 00:12:20,906 Jullie huidige toewijzing, waar jullie nu dienen, is op het bijkantoor in Senegal, in West-Afrika. 141 00:12:21,031 --> 00:12:25,494 Voor jou, Alain, is Senegal je geboorteland, waar je bent opgegroeid. 142 00:12:25,619 --> 00:12:31,771 Maar Achaïe, jij komt oorspronkelijk uit een buurland, namelijk uit Mali. 143 00:12:31,875 --> 00:12:38,215 Ik heb me zelfs laten vertellen dat je moeder uit een heel interessant deel van Mali komt. 144 00:12:38,340 --> 00:12:40,300 Kun je ons daar iets over vertellen? 145 00:12:40,425 --> 00:12:43,241 Ja, mijn moeder komt uit Timboektoe. 146 00:12:43,345 --> 00:12:48,329 Toen ik nog klein was, nam ze me daar mee naartoe als ze haar familie ging bezoeken. 147 00:12:48,433 --> 00:12:56,733 Ik denk Achaïe, dat jij waarschijnlijk de eerste bent die we ooit hebben ontmoet die echt in Timboektoe is geweest. 148 00:12:56,859 --> 00:12:59,069 Wat is het voor plaats? 149 00:12:59,194 --> 00:13:04,658 Op de foto kun je goed zien hoe de omgeving van Timboektoe eruitziet. 150 00:13:04,783 --> 00:13:10,268 Het ligt in de Sahara, die zich uitstrekt over duizenden kilometers. 151 00:13:10,372 --> 00:13:13,729 Het is duidelijk een heel uitgestrekt gebied. 152 00:13:13,834 --> 00:13:18,171 Maar wat kun je ons vertellen over de mensen van Timboektoe? 153 00:13:18,297 --> 00:13:23,698 De mensen daar leven als nomaden en ze zijn bijna allemaal moslim. 154 00:13:24,657 --> 00:13:28,202 Allebei mijn ouders hebben trouwens ook een moslimachtergrond. 155 00:13:28,307 --> 00:13:30,204 Wow, dat is interessant. 156 00:13:30,309 --> 00:13:37,420 Maar gezien die achtergrond, wat waren enkele uitdagingen waar je mee te maken had toen je een Getuige van Jehovah werd? 157 00:13:38,546 --> 00:13:46,637 Hoewel ik me al heb laten dopen toen ik 15 was, heb ik in mijn tienerjaren niet altijd de beste keuzes gemaakt... 158 00:13:46,742 --> 00:13:50,704 en ik heb ook de gevolgen van die keuzes moeten ondervinden. 159 00:13:50,829 --> 00:13:58,899 Maar toen ik begin 20 was, besloot ik te gaan werken aan een hechte, persoonlijke band met Jehovah. 160 00:13:59,004 --> 00:14:05,990 Gelukkig heb ik daarbij veel hulp gekregen van broeders en zusters die geestelijk volwassen waren... 161 00:14:06,094 --> 00:14:10,953 zoals pioniers, ouderlingen en zendelingen. 162 00:14:11,058 --> 00:14:16,959 Hier op de foto zie je bijvoorbeeld aan de linkerkant mijn geestelijke moeder. 163 00:14:17,064 --> 00:14:25,885 Aan de rechterkant zie je haar zendelingenpartner en zij dient al 45 jaar heel getrouw in Mali. 164 00:14:25,989 --> 00:14:35,227 Al die ervaren broeders en zusters hielpen me te beseffen hoe belangrijk persoonlijke studie en denkvermogen zijn. 165 00:14:35,332 --> 00:14:42,881 Doordat ik over Bijbelse principes leerde redeneren, kon ik goede keuzes maken waar Jehovah blij mee was. 166 00:14:43,006 --> 00:14:49,533 Een zo’n goede keus was mijn goedbetaalde baan op te zeggen en met pionieren te beginnen. 167 00:14:49,638 --> 00:14:51,702 Maar dat was zeker niet makkelijk... 168 00:14:51,807 --> 00:14:58,605 want de familie zette me nog steeds onder druk om een goede baan te zoeken en veel geld te verdienen. 169 00:14:58,730 --> 00:15:05,132 Ondanks dat ben ik mijn best blijven doen om goede beslissingen te nemen waar Jehovah blij mee is. 170 00:15:06,300 --> 00:15:08,302 Dat is heel aanmoedigend om te horen. 171 00:15:08,407 --> 00:15:13,807 Ondanks de druk waar je mee te maken had, bleef je duidelijk goede keuzes maken... 172 00:15:13,912 --> 00:15:18,479 want uiteindelijk werd je aangesteld om te dienen als speciale pionier... 173 00:15:18,583 --> 00:15:22,775 in het zuiden van Mali, in een gebied dat Sikasso heet. 174 00:15:22,879 --> 00:15:25,277 Vertel ons daar eens wat over. 175 00:15:25,382 --> 00:15:30,032 Ik vond het daar geweldig. De prediking was heel leuk. 176 00:15:30,137 --> 00:15:32,326 Ik genoot ervan. 177 00:15:32,431 --> 00:15:35,829 En dit was toen onze Koninkrijkszaal. 178 00:15:36,956 --> 00:15:43,045 Op een dag kregen we bezoek van de kringopziener, een kringopziener die single was. 179 00:15:43,150 --> 00:15:48,342 Oké. Ik kon zien dat toen je dat zei, je naar Alain keek. 180 00:15:48,446 --> 00:15:55,370 Dus we kunnen ervan uitgaan, Alain, dat jij die jonge, knappe, single kringopziener was... 181 00:15:55,495 --> 00:15:59,228 die de gemeente van Achaïe in Sikasso bezocht. 182 00:15:59,332 --> 00:16:00,354 Klopt dat? 183 00:16:00,458 --> 00:16:03,607 Ja, het klopt dat ik die gemeente bezocht. 184 00:16:03,712 --> 00:16:07,736 Maar we hadden elkaar al eerder ontmoet op een kringvergadering. 185 00:16:07,841 --> 00:16:10,322 Dus we kenden elkaar al wel. 186 00:16:10,427 --> 00:16:14,201 Maar op dat moment was er verder nog niks tussen ons. 187 00:16:14,306 --> 00:16:19,123 Oké, bedankt dat je dat even voor ons hebt willen toelichten. 188 00:16:19,227 --> 00:16:25,421 Maar nu we het toch over jou hebben, Alain, zijn we benieuwd geworden naar jouw verhaal. 189 00:16:25,525 --> 00:16:28,549 Wilde je eigenlijk altijd al kringopziener worden? 190 00:16:28,653 --> 00:16:33,053 Nou, niet echt. Toen ik jong was, waren we katholiek. 191 00:16:33,158 --> 00:16:35,848 Ik wilde toen heel graag pastoor worden. 192 00:16:35,952 --> 00:16:38,017 O echt? -Ja. 193 00:16:38,121 --> 00:16:49,903 M’n hele familie was katholiek, en op m’n 13de ging ik naar de school van een religieuze orde om opgeleid te worden tot pastoor. 194 00:16:50,008 --> 00:16:55,200 Maar na maar een jaar opleiding te hebben gedaan, besloot ik te stoppen. 195 00:16:56,910 --> 00:17:01,874 Hoewel ik ermee stopte, hield ik nog wel heel veel van de Bijbel. 196 00:17:01,978 --> 00:17:09,089 Op een dag ging ik naar een van m’n vrienden om hem te vragen of hij zin had om met mij te voetballen. 197 00:17:09,194 --> 00:17:15,554 Maar hij zou net Bijbelstudie krijgen van een van Jehovah’s Getuigen, een zendeling. 198 00:17:15,659 --> 00:17:20,851 Dus ik besloot te blijven en te luisteren naar de Bijbelstudie. 199 00:17:20,956 --> 00:17:27,608 Na verloop van tijd kreeg ik echt veel waardering voor wat ik leerde uit de Bijbel. 200 00:17:27,712 --> 00:17:34,448 En uiteindelijk liet ik me dopen toen ik 17 was, zoals je hier op de foto kunt zien. 201 00:17:35,407 --> 00:17:37,451 Wow! Dat is interessant, zeg. 202 00:17:37,555 --> 00:17:42,498 Je had me al eerder verteld dat je ouders geen Getuigen van Jehovah zijn. 203 00:17:42,602 --> 00:17:47,920 Hoe reageerden ze toen jij besloot je te laten dopen? 204 00:17:48,024 --> 00:17:51,840 Ze hadden er veel moeite mee om dat te accepteren. 205 00:17:51,945 --> 00:17:58,472 Ze hadden hoge verwachtingen van mij, namelijk dat ik het gezin financieel zou ondersteunen. 206 00:17:58,576 --> 00:18:02,810 Maar zelf wilde ik iets anders, ik wilde graag pionieren. 207 00:18:02,914 --> 00:18:06,772 Dus het kostte een aantal jaren en heel wat moeite... 208 00:18:06,918 --> 00:18:11,902 maar uiteindelijk lukte het me om te beginnen met de pioniersdienst. 209 00:18:12,861 --> 00:18:19,326 Was er in die tijd iemand in je omgeving die je hielp om je geestelijke focus te bewaren... 210 00:18:19,431 --> 00:18:22,746 terwijl je eraan werkte om die geestelijke doelen te bereiken? 211 00:18:22,851 --> 00:18:25,207 Zeker. Het was net als bij Achaïe. 212 00:18:25,311 --> 00:18:29,294 Terwijl ik ernaartoe werkte om te beginnen met pionieren... 213 00:18:29,399 --> 00:18:38,679 vond ik het belangrijk om in de gemeente bewust voor omgang te kiezen met mensen die geestelijk sterk waren. 214 00:18:38,783 --> 00:18:44,017 Zendelingen, zoals dit echtpaar, hebben veel voor me betekend. 215 00:18:44,122 --> 00:18:52,067 Ze hielpen me te beseffen hoe belangrijk het is om geestelijke dingen op de eerste plaats in je leven te stellen. 216 00:18:52,172 --> 00:18:55,487 En dat hielp me om mijn focus niet te verliezen. 217 00:18:55,592 --> 00:19:00,242 Uiteindelijk kon ik zelfs in niet-toegewezen gebied gaan dienen. 218 00:19:00,346 --> 00:19:05,080 Met m’n motor legde ik heel wat kilometers door het gebied af. 219 00:19:05,185 --> 00:19:06,957 Dat was echt een leuke tijd. 220 00:19:07,061 --> 00:19:10,294 O, zo een heb ik altijd al willen hebben. -Dat snap ik. 221 00:19:10,398 --> 00:19:15,403 Later werd ik uitgenodigd om de Bijbelschool voor Ongehuwde Broeders bij te wonen. 222 00:19:15,528 --> 00:19:19,136 En daarna kreeg ik opleiding voor de kringdienst. 223 00:19:19,240 --> 00:19:25,892 Het echtpaar dat je op de foto ziet, is het zendelingenechtpaar van wie ik Bijbelstudie heb gekregen. 224 00:19:27,561 --> 00:19:32,316 En die broeder heeft me uiteindelijk opgeleid voor de kringdienst. 225 00:19:32,420 --> 00:19:35,402 We kunnen ons goed voorstellen dat ze ontzettend trots op je waren... 226 00:19:35,507 --> 00:19:39,740 toen ze zagen hoeveel geestelijke groei je had doorgemaakt. 227 00:19:39,844 --> 00:19:44,077 Maar laten we nu even een beetje vooruitspoelen in het verhaal. 228 00:19:44,182 --> 00:19:47,789 We zijn nu bij het punt dat je als kringopziener diende. 229 00:19:47,894 --> 00:19:52,336 En Achaïe diende als speciale pionier in Sikasso. 230 00:19:52,440 --> 00:19:56,590 Achaïe, je hebt zo geduldig zitten wachten. 231 00:19:56,694 --> 00:19:58,133 Dankjewel daarvoor. 232 00:19:58,238 --> 00:20:01,887 Wil jij het verhaal verder vertellen? -Oké. 233 00:20:01,991 --> 00:20:06,600 Nadat we elkaar beter hadden leren kennen, besloten we te gaan trouwen. 234 00:20:07,893 --> 00:20:11,438 We zijn in Senegal getrouwd op een dinsdag... 235 00:20:11,543 --> 00:20:17,027 en later diezelfde week moesten we in Guinee-Bissau zijn voor de kringvergadering. 236 00:20:17,131 --> 00:20:20,322 Oké, wacht even, hier moeten we even pauzeren. 237 00:20:20,426 --> 00:20:24,743 Dus als ik het goed begrijp, Alain... 238 00:20:24,847 --> 00:20:30,457 vertel ons alsjeblieft dat er geen enkele kringopziener of vervangende kringopziener... 239 00:20:30,562 --> 00:20:35,670 beschikbaar was in heel West-Afrika die die kringvergadering voor jou kon doen. 240 00:20:35,775 --> 00:20:40,926 Jullie waren net vier dagen getrouwd en moesten al in een ander land zijn voor een kringvergadering? 241 00:20:41,030 --> 00:20:45,430 En er was niemand anders die die kring voor jou kon doen? Serieus? 242 00:20:45,535 --> 00:20:48,058 We deden het echt heel graag. 243 00:20:48,162 --> 00:20:55,190 We hebben ervaren dat de zegeningen van Jehovah veel groter zijn dan de offers die we in zijn dienst brengen. 244 00:20:55,295 --> 00:20:57,484 We hielden echt van de kringdienst. 245 00:20:57,588 --> 00:21:00,904 We vonden het heerlijk om bij onze broeders en zusters te zijn. 246 00:21:01,009 --> 00:21:04,116 We vonden het geweldig om met ze in de velddienst te gaan. 247 00:21:04,220 --> 00:21:09,037 Je ziet het op de foto: met de broeders en zusters prediken vinden we heel bijzonder. 248 00:21:09,142 --> 00:21:14,167 Als ik deze foto zie, dan komen er allemaal mooie herinneringen bij me boven. 249 00:21:14,272 --> 00:21:19,714 We vonden het ook heel leuk om bij ze op bezoek te gaan, hun grote geloof te zien... 250 00:21:19,819 --> 00:21:25,720 en ook hun liefde voor Jehovah ondanks de vele uitdagingen waar ze mee te maken hadden. 251 00:21:25,825 --> 00:21:29,057 We gingen echt heel veel van ze houden. 252 00:21:29,162 --> 00:21:32,561 Ja, als ik jullie grote glimlach zie op die foto... 253 00:21:32,665 --> 00:21:39,693 is duidelijk te zien dat jullie niet alleen van het werk hielden, maar ook van de mensen in jullie gebied. 254 00:21:40,986 --> 00:21:45,365 Maar we weten allemaal dat dingen veranderen, toch? 255 00:21:45,470 --> 00:21:47,450 En jullie kregen een nieuwe toewijzing. 256 00:21:47,555 --> 00:21:51,746 Jullie gingen uit de kringdienst en naar Bethel in Senegal. 257 00:21:51,851 --> 00:22:00,380 Jullie vertelden me dat deze foto werd genomen twee maanden voordat jullie naar New York kwamen voor jullie Gileadopleiding. 258 00:22:00,485 --> 00:22:03,925 Broeder Splane bracht toen een herderlijk bezoek aan jullie Bethelfamilie. 259 00:22:04,030 --> 00:22:06,928 Jullie hebben trouwens een prachtige Bethelfamilie. 260 00:22:07,033 --> 00:22:13,059 Uit onze eerdere gesprekken was duidelijk te merken... 261 00:22:13,164 --> 00:22:17,480 hoeveel waardering jullie hebben voor de jongeren in onze organisatie. 262 00:22:17,585 --> 00:22:25,697 Wat hebben jullie persoonlijk opgemerkt, wat zijn volgens jullie een paar belangrijke dingen die jongeren zouden moeten doen... 263 00:22:25,802 --> 00:22:31,870 om zich te blijven focussen op hun dienst voor Jehovah en te groeien naar geestelijke volwassenheid? 264 00:22:31,974 --> 00:22:34,873 Wat hebben jullie opgemerkt? 265 00:22:34,977 --> 00:22:41,588 Ik heb gezien dat het heel belangrijk is dat jongeren zich de waarheid eigen maken... 266 00:22:41,692 --> 00:22:49,929 en dat ze een goede geestelijke routine hebben, waardoor ze blijven werken aan een hechte persoonlijke band met Jehovah. 267 00:22:50,034 --> 00:22:55,602 Het is ook belangrijk dat ze omgang zoeken met ervaren broeders en zusters... 268 00:22:55,706 --> 00:22:58,772 die ze kunnen helpen hun focus te houden. 269 00:22:58,876 --> 00:23:04,986 Als ze dat doen, zullen ze echt succes hebben in hun leven als christen. 270 00:23:05,091 --> 00:23:14,746 Ik vraag Jehovah vaak of al onze jongeren mogen ervaren wat er wordt gezegd in Psalm 34:8... 271 00:23:14,851 --> 00:23:19,167 namelijk dat ze mogen proeven en zien dat Jehovah goed is. 272 00:23:19,272 --> 00:23:27,342 Als ze dat ervaren, zullen ze beseffen dat Jehovah deuren voor ze kan openen op manieren die ze zich niet kunnen voorstellen. 273 00:23:27,446 --> 00:23:33,765 Dat zal leiden tot een leven dat voldoening geeft, zonder dat ze ergens spijt van hebben. 274 00:23:33,870 --> 00:23:37,811 Dat zijn mooie punten die je noemt, Achaïe, dankjewel. 275 00:23:37,915 --> 00:23:40,021 Wil jij er nog iets aan toevoegen, Alain? 276 00:23:40,126 --> 00:23:47,320 Als ik terugkijk, kan ik echt zeggen dat Jehovah heel lief en goed voor ons is geweest. 277 00:23:47,425 --> 00:23:52,325 Hij heeft voorzien in broeders en zusters met veel ervaring. 278 00:23:52,430 --> 00:23:58,248 Ze hebben ons geholpen de moed te vinden om hem op de eerste plaats in ons leven te stellen. 279 00:23:58,352 --> 00:24:03,837 Hun keuzes hebben ons aangemoedigd om ook goede keuzes te maken. 280 00:24:03,941 --> 00:24:09,968 En Jehovah heeft ons gezegend op manieren die we ons nooit hadden kunnen voorstellen. 281 00:24:10,072 --> 00:24:16,391 En we zijn ervan overtuigd dat hij hetzelfde zal blijven doen voor al onze broeders en zusters... 282 00:24:16,495 --> 00:24:23,815 ook voor jongeren die de moed hebben om Jehovah op de eerste plaats te stellen. 283 00:24:23,920 --> 00:24:29,404 We willen jullie allebei heel erg bedanken voor jullie aanmoedigende commentaren. 284 00:24:29,508 --> 00:24:37,787 En we bidden dat Jehovah jullie zal blijven zegenen bij het maken van verstandige beslissingen in zijn dienst. 285 00:24:37,892 --> 00:24:41,791 Bedankt dat we jullie mochten interviewen. -Graag gedaan. 286 00:24:42,750 --> 00:24:50,216 En dan nu, last but not least, gaan we naar de andere kant van de wereld, naar Oekraïne. 287 00:24:50,321 --> 00:24:53,678 Daar komt de laatste gast in ons programma vandaan. 288 00:24:53,783 --> 00:24:58,808 We gaan luisteren naar het verhaal van Anzjel Tkatsjoek. 289 00:25:05,690 --> 00:25:07,942 Welkom Anzjel. -Bedankt. 290 00:25:08,047 --> 00:25:11,988 Wat leuk dat je vandaag bij The Inside Story bent. 291 00:25:12,093 --> 00:25:21,497 Oké Anzjel, er wordt vaak gezegd dat als je naar iemands verhaal luistert, je een reis door zijn leven maakt. 292 00:25:21,602 --> 00:25:28,526 Maar met jouw verhaal, Anzjel, maken we een reis door het leven van verschillende personen. 293 00:25:28,651 --> 00:25:35,428 Klopt. Mijn betovergrootvader en betovergrootmoeder waren de eerste Getuigen van Jehovah in onze familie. 294 00:25:35,533 --> 00:25:39,349 Hier zie je een foto van ze uit de jaren 40, in Oekraïne. 295 00:25:40,308 --> 00:25:44,437 Dat is absoluut een mooi erfgoed om deel van uit te maken. 296 00:25:44,542 --> 00:25:45,730 Wat zou je zeggen, Anzjel? 297 00:25:45,835 --> 00:25:50,026 Hebben de keuzes die familieleden van jou door de jaren heen hebben gemaakt... 298 00:25:50,131 --> 00:25:56,032 direct invloed gehad op het feit dat jij nu de 149ste klas van Gilead bijwoont? 299 00:25:56,137 --> 00:25:57,825 Dat weet ik wel zeker. 300 00:25:57,930 --> 00:26:01,496 Jarenlang hebben ze Jehovah trouw gediend. 301 00:26:01,600 --> 00:26:05,124 Hun leven was erg zwaar, maar wel heel boeiend. 302 00:26:05,229 --> 00:26:07,585 Ze zaten vol met verhalen. 303 00:26:07,690 --> 00:26:14,676 Toen mijn overgrootvader bijvoorbeeld werd verbannen naar Siberië omdat hij een Getuige van Jehovah was... 304 00:26:14,780 --> 00:26:22,225 stuurde mijn overgrootmoeder hem steeds tijdschriften die ze verstopte in potten met varkensvet. 305 00:26:22,329 --> 00:26:27,313 Je zei varkensvet. Oké, dat klinkt heel interessant. 306 00:26:27,418 --> 00:26:33,152 Kun je ons iets meer vertellen over dat geheime varkensvetrecept van je overgrootmoeder? 307 00:26:33,257 --> 00:26:40,701 Oké, mijn moeder heeft wat foto’s voor me gemaakt en naar me opgestuurd om te laten zien hoe het werd gedaan. 308 00:26:41,869 --> 00:26:48,668 Zoals je op de foto kunt zien, werd het vet eerst gesmolten, zodat je vloeibaar vet kreeg. 309 00:26:48,772 --> 00:26:54,257 Vervolgens moest je wachten tot het vet stolde en hard werd. 310 00:26:54,361 --> 00:26:57,468 Daarna werd er een gat in het vet gemaakt. 311 00:26:57,573 --> 00:27:02,640 Een tijdschrift werd in linnen gewikkeld en in dat gat gestopt. 312 00:27:02,745 --> 00:27:09,188 Daarna werd er nog wat extra vet bovenop gedaan zodat je het tijdschrift niet meer zag. 313 00:27:09,293 --> 00:27:13,526 Nu had je zowel letterlijk als geestelijk voedsel in één pot. 314 00:27:13,631 --> 00:27:18,656 Wel kijk eens aan, alles wat je nodig hebt om te overleven in Siberië. 315 00:27:18,761 --> 00:27:26,038 Maar ik vraag me af: hebben de bewakers in Siberië die tijdschriften in het varkensvet ooit gevonden? 316 00:27:26,143 --> 00:27:27,874 Jammer genoeg wel. 317 00:27:27,978 --> 00:27:35,715 En om die reden werd de verbanning van mijn overgrootvader naar Siberië met nog eens vijfenhalf jaar verlengd. 318 00:27:35,819 --> 00:27:41,304 Maar al snel werd zijn zoon, mijn grootvader, ook naar Siberië verbannen. 319 00:27:41,408 --> 00:27:47,852 Hier zie je mijn overgrootvader op de linkerfoto en mijn grootvader op de rechterfoto. 320 00:27:47,957 --> 00:27:51,689 Je hebt ons al een paar dingen verteld over je overgrootvader. 321 00:27:51,794 --> 00:27:56,569 Maar wat kun je ons vertellen over je grootvader, op de rechterfoto? 322 00:27:56,674 --> 00:27:59,864 Hij werkte heel hard voor Jehovah. 323 00:27:59,969 --> 00:28:06,704 Toen hij in Siberië zat, hielp hij plaatselijke broeders en zusters te voorzien van Bijbelse publicaties... 324 00:28:06,809 --> 00:28:09,457 ook al was dat soms heel gevaarlijk. 325 00:28:09,561 --> 00:28:12,585 Het waren duidelijk allebei moedige mannen. 326 00:28:12,690 --> 00:28:18,382 Wanneer kreeg je familie toestemming om Siberië te verlaten en terug te gaan naar Oekraïne? 327 00:28:18,487 --> 00:28:21,886 Dat was in 1967/68. 328 00:28:21,991 --> 00:28:31,354 Rond die tijd begon mijn grootvader met het kopiëren van Bijbelse tijdschriften en boeken, en de hele familie hielp mee. 329 00:28:31,458 --> 00:28:38,361 Dat is geweldig! Was er een specifieke methode die ze daarvoor gebruikten? 330 00:28:38,465 --> 00:28:41,030 Ze gebruikten verschillende methoden. 331 00:28:41,135 --> 00:28:48,037 Zo gebruikten ze een speciaal fotoapparaat, zoals je hier ziet, om foto’s van tijdschriften te maken. 332 00:28:48,142 --> 00:28:55,127 Dit apparaat en vergelijkbare apparaten werden gebruikt om thuis zelf publicaties te maken. 333 00:28:56,212 --> 00:29:03,886 Als ik die foto’s zie, is het duidelijk dat de mannen in jouw familie niet alleen moedig maar ook ijverig waren. 334 00:29:03,991 --> 00:29:08,891 Dat waren ze zeker. Maar dat geldt ook voor de vrouwen in onze familie. 335 00:29:08,996 --> 00:29:13,521 Hier op deze foto zie je mijn overgrootmoeder met haar dochter... 336 00:29:13,625 --> 00:29:18,651 en zij was het die de tijdschriften in de potten met varkensvet verstopte. 337 00:29:19,944 --> 00:29:22,988 En hier zie je mijn grootmoeder van mijn moeders kant. 338 00:29:23,093 --> 00:29:24,907 Zij was ook een Getuige. 339 00:29:26,158 --> 00:29:28,536 Je ziet haar hier met haar kinderen. 340 00:29:28,640 --> 00:29:31,372 Het meisje met de gitaar is mijn moeder. 341 00:29:33,207 --> 00:29:37,795 Op een bepaald moment wilde de regering ze uit elkaar halen. 342 00:29:37,900 --> 00:29:43,551 Ze wilden een openbare hoorzitting houden om alle kinderen bij haar weg te halen. 343 00:29:43,655 --> 00:29:50,099 De reden dat ze dat wilden doen, was omdat ze in die tijd in de Sovjet-Unie alle kinderen wilden dwingen... 344 00:29:50,204 --> 00:29:53,540 om de politieke ideeën van de regering te ondersteunen. 345 00:29:53,665 --> 00:29:57,189 Maar de kinderen van mijn grootmoeder weigerden dat te doen. 346 00:29:57,982 --> 00:30:02,153 Dat is interessant. De kinderen maakten die keus. 347 00:30:02,257 --> 00:30:06,073 Maar hoe zat het met je grootmoeder toen ze gedwongen werd om een keus te maken... 348 00:30:06,178 --> 00:30:10,911 tussen wat de communistische partij haar oplegde en wat Jehovah zei? 349 00:30:11,016 --> 00:30:12,955 Wat deed zij? 350 00:30:13,060 --> 00:30:17,731 Ze wilde aan iedereen laten zien dat ze een goede moeder was... 351 00:30:17,856 --> 00:30:24,216 en dat dat kwam omdat ze een van Jehovah’s Getuigen was, omdat ze in God geloofde. 352 00:30:24,321 --> 00:30:29,430 Het was zelfs zo dat tijdens die hoorzitting een vrouw opstond en schreeuwde: 353 00:30:29,535 --> 00:30:33,747 Luister niet naar haar, straks word je ook een Jehovah’s Getuige! 354 00:30:33,872 --> 00:30:37,563 Maar anderen zeiden: Nee, we willen meer horen. 355 00:30:37,668 --> 00:30:39,482 Dus ze ging door. 356 00:30:39,586 --> 00:30:47,531 En toen ze uitgepraat was, stemde iedereen in haar voordeel, zodat ze alle kinderen mocht houden. 357 00:30:47,636 --> 00:30:54,455 Op de foto zie je mijn grootmoeder jaren later met haar familie, haar kinderen en kleinkinderen. 358 00:30:54,560 --> 00:30:58,792 Wow, dat is echt een geweldig verhaal. 359 00:30:58,897 --> 00:31:04,840 Het is duidelijk dat Jehovah haar heeft gezegend voor haar trouwe dienst. 360 00:31:04,945 --> 00:31:11,805 Maar Anzjel, als je nadenkt over de beslissingen die familieleden van jou hebben genomen... 361 00:31:11,910 --> 00:31:15,476 welke invloed hebben hun beslissingen op jou gehad? 362 00:31:15,581 --> 00:31:20,272 Ze hebben me geholpen om van Jehovah te houden met mijn hele hart... 363 00:31:20,377 --> 00:31:25,236 en hem altijd op de eerste plaats in mijn leven te stellen. 364 00:31:25,340 --> 00:31:28,280 Kun je ons daar een voorbeeld van geven? 365 00:31:28,385 --> 00:31:35,120 Zeker. In Oekraïne zijn alle jonge mannen verplicht om in militaire dienst te gaan. 366 00:31:35,225 --> 00:31:38,832 Maar net als veel andere broeders heb ik dat geweigerd. 367 00:31:38,937 --> 00:31:42,920 In plaats daarvan koos ik voor vervangende dienstplicht. 368 00:31:43,025 --> 00:31:44,797 Ik woonde toen nog thuis. 369 00:31:44,901 --> 00:31:51,804 De regering geeft je dan gewoon willekeurig werk te doen en je bent verplicht dat twee jaar te doen. 370 00:31:51,908 --> 00:31:56,934 Zou je ons ook willen vertellen welk werk ze jou te doen gaven? 371 00:31:57,039 --> 00:32:03,315 Oké, dus ik kreeg als taak rioleringen en watertanks schoon te maken. 372 00:32:03,420 --> 00:32:05,109 Ik moest dan in zo’n tank klimmen. 373 00:32:05,213 --> 00:32:09,947 Die waren echt smerig en ik moest ze helemaal schoonmaken. 374 00:32:10,052 --> 00:32:13,283 Het was ook echt heel zwaar werk om te doen. 375 00:32:13,388 --> 00:32:18,372 En soms had ik het er heel moeilijk mee dat ik dat moest doen. 376 00:32:18,477 --> 00:32:22,710 We vinden het heel erg voor je, Anzjel, dat je dat moest meemaken. 377 00:32:22,814 --> 00:32:27,464 Maar tegelijkertijd waarderen we echt je trouw aan Jehovah. 378 00:32:27,569 --> 00:32:32,928 Wat heeft je geholpen om die moeilijke periode in je leven te doorstaan? 379 00:32:33,033 --> 00:32:35,681 Voor mij was dat mijn familie. 380 00:32:35,786 --> 00:32:43,480 Ik dacht steeds aan m’n grootvader, m’n grootmoeder, m’n overgrootvader en m’n overgrootmoeder, en dan dacht ik: 381 00:32:43,585 --> 00:32:45,983 Zij hebben me laten zien hoe het moet. 382 00:32:46,088 --> 00:32:49,027 Ze hebben me laten zien hoe je kunt volharden. 383 00:32:49,132 --> 00:32:53,157 Ze hebben me laten zien dat met Jehovah’s hulp, ook ik dat kan. 384 00:32:54,074 --> 00:32:59,413 Dat zijn echt enkele belangrijke lessen die je van je familie hebt geleerd. 385 00:32:59,518 --> 00:33:02,249 En nu zit je hier op Gilead. 386 00:33:02,354 --> 00:33:04,960 Je hebt je Gileadopleiding achter de rug. 387 00:33:05,065 --> 00:33:10,632 We kunnen ons voorstellen hoe trots en blij je familie zich nu zal voelen. 388 00:33:10,737 --> 00:33:17,473 Kun je ons vertellen wat het hoogtepunt was voor jou van je Gileadopleiding? 389 00:33:17,577 --> 00:33:18,724 Zeker. 390 00:33:18,829 --> 00:33:26,523 Gilead heeft me geholpen om meer te zien, meer te begrijpen en meer te voelen: 391 00:33:26,628 --> 00:33:34,490 meer te zien van de prachtige geschiedenis van Jehovah’s volk, het prachtige erfgoed dat we hebben... 392 00:33:34,594 --> 00:33:42,080 meer te begrijpen van de prachtige, diepe Bijbelse juweeltjes, lessen voor mij persoonlijk... 393 00:33:42,185 --> 00:33:48,921 en meer te voelen van Jehovah’s liefde en de liefde van de broeders en zusters, vooral hier. 394 00:33:49,025 --> 00:33:56,678 Weet je, mijn familie had alleen maar een paar tijdschriften, een paar boeken en een liederenbundel... 395 00:33:56,783 --> 00:34:01,975 maar het was genoeg om een sterk geloof in Jehovah te kunnen opbouwen. 396 00:34:02,080 --> 00:34:07,439 Dus ik kijk ernaar uit om in de nieuwe wereld iedereen van mijn grote familie te zien. 397 00:34:07,544 --> 00:34:15,030 Dan wil ik heel graag alle prachtige juweeltjes met ze delen die ik hier op Gilead heb geleerd terwijl zij sliepen. 398 00:34:15,135 --> 00:34:20,535 En dan wil ik tegen ze zeggen: Bedankt voor jullie prachtige voorbeeld van geloof. 399 00:34:21,620 --> 00:34:27,626 Nou Anzjel, je hebt echt ons hart geraakt met jouw prachtige verhaal. 400 00:34:27,731 --> 00:34:32,422 Heel erg bedankt dat je je familiegeschiedenis met ons wilde delen. 401 00:34:32,527 --> 00:34:36,357 We hebben er echt van genoten. -Graag gedaan. 402 00:34:37,741 --> 00:34:41,453 Zoals we in het begin van deze interviews al zeiden... 403 00:34:41,578 --> 00:34:48,001 werd tegen de stammen van Israël gezegd dat ze zelf moesten kiezen wie ze zouden dienen. 404 00:34:48,126 --> 00:34:54,357 Hun antwoord is opgetekend in Jozua 24:18, waar ze zeiden: 405 00:34:54,466 --> 00:35:00,951 Ook wij zullen Jehovah dienen, want hij is onze God. 406 00:35:01,056 --> 00:35:04,162 Dat was echt een verstandige keus. 407 00:35:04,267 --> 00:35:09,710 Zoals we hebben geleerd van de ervaringen die onze vier gasten vandaag vertelden... 408 00:35:09,814 --> 00:35:13,880 maakt het echt iets uit welke keuzes we maken. 409 00:35:13,985 --> 00:35:20,887 Het maakt iets uit voor onszelf, voor onze familieleden, voor onze wereldwijde broederschap... 410 00:35:20,992 --> 00:35:24,516 maar vooral voor onze lieve God, Jehovah. 411 00:35:24,621 --> 00:35:31,273 We hopen dat jullie aangemoedigd zijn, maar ook gemotiveerd door de ervaringen die jullie vandaag hebben gehoord. 412 00:35:31,378 --> 00:35:43,035 We kijken al uit naar de volgende editie van The Inside Story, maar geniet nu nog van deze korte fotoserie van klas 149. 413 00:36:06,725 --> 00:36:08,185 Dat was geweldig! 414 00:36:08,289 --> 00:36:13,523 Dankjewel broeder Chilton, en ook de studenten die eraan hebben meegedaan.